رهروان ولایت ـ قال رسول الله (ص): «المؤمن کیس الفطن الحذر؛ مؤمن عاقل و چیز فهم و محتاط است.»[1] در این روایت تعدادی از اوصاف مومن برشمرده شده است، کیس هوش خدایی و فطن هوش اکتسابی و حذر هم احتیاط در عمل است. این سه وصف نشان‌دهنده تدبیر مومن در عملکرد است تا فریب دام‌های دنیا را نخورد و چونان مرغ هوشیاری جان خود از بند دنیا به سلامت براهند. در هر عصر و زمانی وسایلی برای اغفال مردم وجود دارد که آنها را از هدف اصلی از حیات بازدارد اما مومن بجهت هوش و ایمانش در دام این شعبده‌های شیطانی نمی‌افتد.
در عصر ما وسایل ارتباط جمعی و فضاهای مجازی از جمله وسائل غفلت‌زا می‌باشند. البته باید تذکر داد که استفاده مثبت از این امکانات بسیار است اما نباید گرفتار شد و به تعبیر بهتر، اعتیاد پیدا کرد. متاسفانه ذخیره کردن رایگان مطالب از ساعت دو تا هشت صبح و همچنین سرعت بالای فضای مجازی در این ساعات سبب شده است که عده‌ای شب‌ها تا به صبح بیدار باشند و مشغول به فضای مجازی باشند و اگر ساعتی اینترنت آنها قطع بشود گویی عزیزی را از دست داده‌اند بخاطر شدت وابستگی به این فضای مجازی.
جدای از فضاهای مجازی متاسفانه بعضی از اپراتورهای تلفن نیز بر این قضیه دامن میزنند و با طرح هایی نسنجیده سبب بیدار ماندن بدون علت بعضی از جوان‌ها می‌شوند. به عنوان مثال طرح‌های مکالمه رایگان بعد از پنج دقیقه از یک شب تا...! واقعا مسئولین محترم مخابراتی کشور فکر نمی‌کنند که برای این طرح‌ها مفاسد زیادی وجود دارد و جدای از تشدید بعضی از روابط، سبب بیداری بدون علت بعضی از جوانان می‌شود. این بیداری‌ها جدای از اثرات کوتاه مدت که کمبود بازدهی عملکرد شخص در طول روز هست، دارای اثرات و پیامدهای ناگواری در بلندمدت خواهد بود که یکی از این عوارض کم شدن عمر انسان است.
در دین مقدس اسلام شب‌زنده‌داری بسیار تاکید شده است و در آیاتی از قرآن نیز به ان اشاره شده است: «يا ايها المزمل، قم اليل الا قليلا، نصفه او انقص منه قليلا، او زد عليه و رتل القرآن ترتيلا؛ اي جامه به خود پيچيده، شب را جز اندكي بپاخيز، نيمي از شب را يا كمي از آن كم كن، يا بر نصف آن بيفزا، و قرآن را با دقت و تأمل بخوان».[2]
در روایتی امام صادق عليه السلام فرمودند:«خداوند به موسي عليه السلام وحي فرمود: آن كس كه گمان برد مرا دوست دارد اما چون شب فرا رسد چشم از عبادت من فرو بندد، دروغ مي گويد. مگر نه اين است كه هر دلداده اي دوست دارد با دلدار خود خلوت كند؟! هان! اي پسر عمران، چون شب شود من متوجه دوستداران خود شوم وديده دلشان را بگشايم وكيفرم را در برابر چشمانشان مجسم كنم و با من گفتگو كنند چنان كه گويي مرا مي بينند ودر حضور خودم با من سخن مي گويند.»[3]
با توجه به این آیات و روایات و مستندات عقلی دیگر شب زنده‌داری یکی از بهترین اعمال یک بنده است که برای رضایت پرودگار از خواب خویش می‌گذرد و در دل شب که همه چشم‌ها در خواب است چشم او بیدار و گریان از خوف پرودگار است. اما باید توجه کرد که جز برای مواردی محدود و شب‌های مخصوص اولیا دین هم همه ساعت شب را بیدار نبودند مثلا در شب قدر تمام شب را تا به صبح بیدار می‌ماندند ولی در سایر شب‌ها مدتی از شب را برای استراحت کردن قرار می‌دادند تا بدن که مرکب روح است توانی برای عبادت داشته باشد. به عنوان مثال در احوالات پیامبر اکرم وارد شده است که ایشان پس از نيمه شب از خواب برخاستند و به مناجات و راز و نياز و انجام بخشي از نماز شب مي پرداختند. سپس مجددا دقايقي به استراحت مي پرداختند و دوباره از خواب برخاستند و به راز و نياز و انجام بخش ديگري از نماز شب مي پرداختند، و به همين ترتيب چند بار تا اذان صبح ، پس از استراحت هايي كوتاه ، بر مي خاستند و به عبادت مي پرداختند.
 موارد استثنا در بیداری شب از منظر دین را براساس روایتی از پیامبر خدمت شما توضیح می‌دهیم. در حدیثى از رسول خدا «صلّى اللَّه علیه و آله» آمده است: «بیدار ماندن در شب (شایسته) نیست، مگر در سه مورد: تلاوت قرآن(عبادت)، تحصیل علم و زفاف».[4] البته در قسم اول بیداری یعنی عبادت خدا می‌توان به موارد زیادی اشاره کرد مانند سربازی که در مرزهای کشور اسلامی به خاطر حفظ امنیت وطن تا به صبح پست می‌دهد و این عمل خویش را برای رضای خداوند انجام می‌دهد این عمل او مصداق شب‌زنده‌داری در راه خدا می‌باشد. اما خوب است بدانیم که حتی شب‌زنده‌داری برای تجارت و کار ناپسند است و کراهت دارد.
با توجه به مطالبی که گذشت عزیزان شب‌زنده‌دار اینترنتی متوجه باشند که حتی اگر بیداری آنها و جستجو در سایت‌ها و چت کردن و... سر از حرام در نیاورد لااقل کراهت دارد و امر ناپسندی از منظر دین می‌باشد. از خدا بخواهیم  همانطوری که بیداری و بودن در فضای مجازی برای ما شیرین است، مناجات و دعا و ذکر نیمه شب نیز برای ما حلاوت و لذت داشته باشد. آمین

پی‌نوشت‌ها:
[1] دعوات راوندی، ص 39.
[2] سوره مزمل، آيات 1 و 2.
[3] ميزان الحكمه ج2 ص 442.
[4] وسائل الشیعة ج۲۰، ص۹۲-۹۳.